დიდგვაროვნული წარმოშობა ტიპიურ ნიშანს ტოვებს პიროვნების სულიერი ბუნების განვითარებაზე. დიდგვაროვანთა თვისებები ისეთი ფენომენია, რომელიც ინარჩუნებს თავის კასცობრივ თავისებურებას მიუხედავად გარემოსი, რომელშიც განგებამ არგუნა ყოფნა.

  გაბრიელ ეპისკოპოსის ქადაგებები, განსაკუთრებით ხარების დღესასწაულთან დაკავშირებული, თითქმის მთლიანად ქალთა საკითხს ეხება. განა ეს შემთხვევითია? წმინდანი თავისი ღვთივგანბრძნობილი თვალით ამჩნევდა, რომ ქართველი ქალი ნელ-ნელა კარგავდა ქრისტიანულ სახეს, რომ მისთვის აღარ იყო მისაბაძი წმინდანთა ხატება _ თამარის, ქეთევანისა და შუშანიკის ცხოვრება. სავალალო სახეცვლას მრავალი სენი მოჰყვა: ოჯახური სიყვარულის უგულებელყოფა, სიზარმაცე, თვალთმაქცობა, თავის გამოჩენის წადილი, გარეგნული განშვენებისა და შემკობის უზომო ტრფიალი და ა. შ.

  დიდმოწამე და მკურნალი პანტელეიმონი დაიბადა ქალაქ ნიკომიდიაში დიდებული და გავლენიანი წარმართის, „მეფის თანამეინახის", ევსტორგიოსისა და კეთილმსახური ქრისტიანი ქალის, ევბულას ოჯახში. ახალშობილს პანტელეონი - „ყოვლად ლომი" დაარქვეს. დედა, რომელიც ჭეშმარიტი ღვთის სასოებით ზრდიდა შვილს, ადრე გარდაიცვალა, ხოლო მამამ წარმართული სარწმუნოების ერთგულება ჩაუნერგა ყრმას, „განსწავლა იგი სიბრძნესა და მწიგნობრობასა", შემდეგ კი სამკურნალო ხელოვნებაში დასაოსტატებლად მიაბარა ეფროსინეს - მკურნალთა მთავარს, რომელიც „ჰკურნებნ მეფესა და ყოველსა ერსა პალატისა მისისასა".