როდესაც ვსაუბრობთ კონფესიათაშორის „საღვთისმეტყველო დიალოგზე", პირველ ყოვლისა ყურადღებას იპყრობს მისი (დიალოგის) ძირეული ხედვები და მიდგომები, რომლის თანახმადაც არამართლმადიდებელი ქრისტიანები (კათოლიკები, პროტესტანტები, მონოფიზიტები და სხვა) უკვე აღარ განიხილებიან ერეტიკოსთა სტატუსით.

   ეკუმენისტური დოქტრინის თანახმად, ყველა ქრისტიანული კონფესია, მათ შორის მართლმადიდებელი ეკლესია, „ნაკლულევანია", ნაწილობრივი მადლის მატარებელია, ამდენად საჭიროებს „უნივერსალურ ეკლესიურ გაერთიანებაში" „მადლის" სისავსის მიღებას. მაგრამ მართლმადიდებლური ეკლესია, მისი სწავლება სისავსით ფლობს მადლსა და ჭეშმარიტებას და არ საჭიროებს „ნაკლულოვანების შევსებას".

   თუ ეკუმენისტებს სურთ მართებული, ძმური, მისიონერული დიალოგის გამართვა, მაშინ ჩვენ უნდა დავეხმაროთ მათ (ერეტიკოსებს) იპოვონ ჭეშმარიტი გზა, რომლისგანაც გადაუხვიეს და შეუერთდნენ წმინდა ეკლესიას, რომელიც სისავსით ფლობს მადლმოსილებასა და ჭეშმარიტებას. მაგრამ ეკუმენისტური დიალოგი სულაც არ ისახავს მიზნად ჭეშმარიტების მოპოვებას. პირიქით, ის შეურევნელის შეერთების, გაუერთიანებელის გაერთიანების მცდელობაა. ის ყალბი ერთობის ნიმუშია და ეკუმენისტური დიალოგი ეწოდება.

   ეკუმენისტური საღვთისმეტყველო დიალოგი მოკლებულია მართებული დიალოგის კრიტერიუმებს, რომლის თანახმადაც საფუძვლიანად უნდა იქნეს გააზრებული დასავლურ (კათოლიკურ, პროტესტანტულ, მონიფიზიტურ) სწავლებათა სიმცდარე.

   საფრთხე, რის შესახებაც ჩვენ ვსაუბრობთ, არათუ ერეტიკოსების, არამედ „მართლმადიდებელი" ეკუმენისტების მიერაც არ მიიჩნევა ეკლესიოლოგიურ კოლაფსად, პირიქით: საღვთისმეტყველო დიალოგის ფარგლებში ეკლესიოლოგიური თუ სხვა საკითხები თანმიმდევრული (დაღმასვლის) წესით ისეთნაირად განიხილება, თითქოს ჩვენსა და ერეტიკოსებს (პაპისტები, პროტესტანტები, მონოფიზიტები) ამ ნიშნით არაფერი განგვასხვავებდეს.

   „ეკუმენისტური „დიალოგების" შედეგად მიღებული დოკუმენტები, - შენიშნავს არქიმანდრიტი ეპიფანე ელადელი, - იმგვარადაა ურთიერთდაკავშირებული, რომ ყოველი მომდევნო დოკუმენტი მოიაზრებს წინა დოკუმენტის არსებობას, ანუ: თუკი დღეს შედგენილ დოკუმენტში აღმოვაჩენთ საღვთისმეტყველო ცდომილებას, გვეტყვიან, ეს საკითხი უკვე განხილული და ხელმოწერილია მართლმადიდებელი ეკლესიის მიერ. ამ დროს ეკლესიის სისავსისთვის ის სრულიად უცნობი და მიუღებელია. ეს „გადაწყვეტილებები" არ გამოაქვთ ადგილობრივი ეკლესიების სინოდებისა და სამღვდელოების განსახილველად. ცხადია, ასეთი „დოკუმენტები" არ და ვერ იქონიებენ სამართლებრივ სტატუსს მართლმადიდებელ ეკლესიაში".1

   აღნიშნული დოკუმენტების თანმიმდევრული დაღმასვლის ტენდენცია მკაფიოდ შეინიშნება კონფესიათაშორისი „დიალოგის" ფარგლებში. მაგალითად: მიუნხენში 1982 წ. განიხილებოდა თემა „ეკლესიის საიდუმლო და საღმრთო ევქარისტია წმინდა სამების ჭრილში". ბარში 1987 წ. წამოიჭრა საკითხი „რწმენა და საიდუმლოება და ეკლესიის მოწმობა". ახალ ვალაამში 1988 წელს გამართულ დიალოგზე მხარეები განიხილავდნენ „მღვდლობის საიდუმლოს საკრამენტული ეკლესიის სტრუქტურაში". 2006 წ. პუსანში მართლმადიდებელი ეკლესიის წარმომადგენლებმა მორიგი ღალატი ჩაიდინეს: დაეთანხმნენ მოსაზრებას, რომ „ყოველი ეკლესია მაშინ ფლობს კრებსითობას, როდესაც იმყოფება ურთიერთობაში სხვა ეკლესიებთან". (პორტო-ალეგრო. § 6). ე.ი. მართლმადიდებელი ეკლესია აღარ მოიაზრება ერთ, წმინდა, კათოლიკე და სამოციქულო ეკლესიად, ვინაიდან არ იმყოფება ერთობაში ერეტიკოსებთან. რავენაში 2007 წ. ხელი მოეწერა დოკუმენტს „ეკლესიოლოგიური და კანონიკური წყობა ეკლესიის საკრამენტულ ბუნებაში". მასში ძირითადი ყურადღება ეკლესიის კრებსითობასა და უფლებამოსილებაზე გამახვილდა, სადაც კრებსითობა „აღმოსავლური პაპიზმის" ჭრილში იქნა განხილული. ვენაში 2010 წ. განიხილეს მართლმადიდებლებისა და პაპისტების საერთო ეკლესიოლოგიური საფუძვლები. კეოტიში 2016 წ. განიხილებოდა „პირველობა ან პაპის პრიმატი პირველ ათასწლეულში". აქ იოლი შესამჩნევია ეკლესიოლოგიური საკითხების ისეთი თანმიმდევრობა, თითქოს ლათინებსა (აგრეთვე სხვა კონფესიებს) და მართლმადიდებლებს შორის არანაირი სხვაობა არ იყოს ეკლესიოლოგიურ-საღვთისმეტყველო თვალსაზრისით.

   ამრიგად, ეს „დიალოგები" უნაყოფოა, შესაბამისად სახიფათოც. მიგვაჩნია, რომ მხოლოდ წმინდა მამათა სწავლებასა და ღვთისმეტყველებაზე დაფუძნებული დიალოგია შედეგიანი. მხოლოდ ასეთ დიალოგს ძალუძს დაკარგულ ცხოვართა კვლავ სამწყსოში დაბრუნება. (გაგრძელება...)

1 არქ. ეპიფანე თეოდოროპულოსი. დაწყებული „დიალოგი" და მისი საფრთხე. წიგნ. „ნათელი სოფლისა". 2016. გ. 126.

დეკანოზი კონსტანტინე ჯინჭარაძე 

www.xareba.net - ის რედაქცია