წმინდა მამის, მოსკოვისა და სრულიად რუსეთის მიტროპოლიტის პეტრე სასწაულმოქმედის ხსენება

   ამ შეგონებით მსურს მოგმართოთ თქვენ, მოწაფე ყრმანო. ვიცით რა, რომ უმეტესობა თქვენგან ბეჯითი და ღვთისმოსავი ბიჭები არიან, სიხარული მეუფლება თქვენს გამო; რადგანაც მართალია ის, რომ ღმერთს უყვარს პატიოსნები და გამრჯეები და არც ამ ცხოვრებაში მოაკლებს წყალობას, მომავალ ცხოვრებაშიც მარად ნეტარებას მიანი-ჭებს. მაგრამ მაშინ, როდესაც ვხარობ ზოგი თქვენგანის გამო, იმავდ-როულად ვჭმუნვარებ სხვათათვის-კერძოდ, მათთვის, ვინც, მიუხე-დავად მონდომებისა, კარგად ვერ ითვისებს მეცნიერებებს და თანა-ტოლებს ძალიან ჩამორჩენილა. როგორ უნდა მოიქცეთ? როგორ დაე-წიოთ თანატოლებს? რამ მოგვცეს სწავლის გაგრძელების წყურვილი? ვის მივმართოთ დახმარებისთვის?

   უპირველესად, ბავშვებო, ღმერთს მიმართეთ ლოცვით. მხოლოდ მას შეუძლია, გონება გაგინათლოთ, მეხსიერება გაგიმტკიცოთ და წარმატებებითაც დაგაჯილდოვოთ. და ნუ დაივიწყებთ, რომ თქვენი გულმოდგინე ლოცვა ყველაზე უადრეს მიაღწევს უფლამდე. მან ხომ თავად თქვა: აცადეთ ყრმებსა მაგას მოსვლად ჩემდა და ნუ აყენებთ მაგათ, რამეთუ ეგევითართაჲ არს საუფეველი ცათაჲ (მათ. 19,14).

   ყურადღებით უსმინეთ, რით დაგიდასტურებთ ჩემი სიტყვების ჭე-შმარიტებას:

   ღირს სერგის შვიდი წლის ასაკში დააწყებინეს სწავლა. თავდაპი-რველად იგი ძნელად სწავლობდა; მასწავლებელი სჯიდა მას, მშობ-ლები ტუქსავდნენ. თავად მოწაფეც ცდილობდა, რაც შეეძლო, მაგრამ სწავლა არ გამოსდიოდა. ადრეული წლებიდანვე შეითვისა მან, რომ ყველაფერში ღვთის დახმარება უნდა ვითხოვოთ. ბავშვი გულმოდ-გინედ ევედრებოდა უფალს და მისი ლოცვა შესმენილ იქნა. ერთხელ ტყეში მან დაინახა ხის ქვეშ ლოცვად დამდგარი ბერი. ყრმა შეჩერდა, მოიცადა, ვიდრე იგი ლოცვას დაასრულებდა, და ბერს მიუახლოვდა.

   -რა დაგჭირვებია, ბავშვო? - ჰკითხა მან.

  -მე წერა-კითხვას ვსწავლობ, - მიუგო ყრმამ, - მაგრამ ცუდად გამო-მდის, რაც ძლიერ მაღონებს. ილოცე ჩემთვის, მამაო, რათა შემეწიოს შენი ლოცვა ჩემს საქმეში.

   წმინდა ბერმა ილოცა და აკურთხა ბიჭუნა, და მას მერე ყრმა სერგი შესამჩნევად გაიწაფა მეცნიერებაში. თქვენც ასე მოიქეცით: უფრო ბეჯითად ილოცეთ, და ღმერთი დაგეხმარებათ, ისწავლოთ უკეთ, ვიდრე სწავლობდით.

   მაგრამ იმისათვის, რომ თქვენს ლოცვას სწავლაში წარმატების შე-სახებ მეტი ძალა გააჩნდეს, ქრისტიანული ღვტისმოსაობის სხვა საქმეებში გაწაფვასაც ნუ დაივიწყებთ. ქრისტიანული ცხოვრების გმირობებში ყრმათა მოშურნეობა ძლიერ სთნავს უფალს, იგი თავის მწყალობელ თვალს მიაპყრობს მათკენ და მათგან ნაკლებუნარია-ნებსაც კი სწავლაში ნიჭიერებად და ბრძნებად ხდის.

   წმინდა პეტრეც, შემდგომში მოსკოვის მიტროპოლიტი, ღირსი სერ-გის მსგავსად შვიდი წლის მიაბარეს წერა-კითხვის შესასწავლად. თავდაპირველად ისიც ურიგოდ სწავლობდა და თავისი ცუდი შედეგებით ძლიერ ამწუხრებდა მშობლებს. მაგრამ, რაკი თავმდაბალი და ღვთისმოსავი იყო, ამის გამო უფალმა სულ მალე სწავლის ნიჭიც უძღვნა. ერთხელ სიზმარში ყრმამ ნახა მღვდელმთავრის სამოსელით შემოსილი კაცი, რომელმაც უთხრა:

   -ყრმაო, გახსენი ბაგენი.

   პეტრემ აასრულა მისი მოთხოვნა. მაშინ მღვდელმთავარი შეეხო მის ენას, დალოცა იგი და გაშორდა. მას შემდეგ ყრმა პეტრე იოლად ითვისებდა ყველაფერს, რასაც მასწავლებელი ასწავლიდა, და სულ მალე სწავლაში ყველა თანატოლს გაუსწრო. ასე აჯილდოებს უფალი ღვთისმოსაობას!

   ამგვარად, ყრმანო, სწავლაში შეფერხებულნო, აი, რას გირჩევთ: იყ-ავით თავმდაბალნი და კეთილზნიანნი; ბეჯითად ილოცეთ, რათა უფალმა გაგინათლოთ გონება სწავლის გასაგრძელებლად. გულთამ-ხილავი ღმერთი შეისმენს თქვენს ლოცვას და მოგცემთ აზრსა და გონებას მისი წმინდა ჭეშმარიტების ასათვისებლად. ამინ.

„სვინაქსარი". ტომი I.