"ჰე უფალო და მეუფეო, მომანიჭე მე განცდაი თვისთა ცოდვათა..." - არქიმანდრიტი ლაზარე

 

   როგორც კი გადაწყვეტ მარხვას, სინანულს, ცოდვების აღიარებას, მყისვე გაჩნდება უამრავი დაბრკოლება, შინაგანი თუ გარეგანი. კაცთა მოდგმის მტერი, განზრახვას რომ მიგიხვდება, ყოველ ღონეს იხმარს შენს შესარყევად: გარედან ათასგვარი გარემოებით, შიგნიდან ეჭვებით, გულისსიტყვებით, შიშით. მაგრამ ყოველივე ეს უკვალოდ გაქრება, თუ მტკიცედ დაადგები შენს გადაწყვეტილებას.

   აღსარება რაც შეიძლება ხშირად უნდა ვთქვათ, პაუზები აღსარებებს შორის სულიერი ბრძოლით, საკუთარ თავზე ძალდატანებით და მომავალი აღსარებისათვის მზადებით უნდა შეივსოს. ხშირი აღსარება შეგვეწევა ღვთისმოშიში ცხოვრების წესის დაცვაში.

   რაც შეეხება საკუთარ მოძღვარს, მისი ყოლა, რა თქმა უნდა, სასურველია, მაგრამ ეს სულაც არ არის აუცილებელი პირობა ჭეშმარიტი სინანულისათვის. თუ კაცს ნამდვილად ტანჯავს ცოდვა, მისთვის სულერთია, ვის ეტყვის აღსარებას, ოღონდ რაც შეიძლება მალე შეინანოს და გათავისუფლდეს, და კიდევ: სინანული ნებაყოფლობითი უნდა იყოს და არა იძულებითი.

   აღსარება არ არის საუბარი საკუთარ ნაკლოვანებებსა და ეჭვებზე, მოძღვრისთვის თავის გაცნობა. აღსარება საიდუმლოა და არა უბრალოდ კარგი ჩვევა. ესაა გულწრფელი, მხურვალე სინანული, განწმედის სურვილი, მეორე ნათლისღება.

   აღსარებისათვის მზადებისას საჭიროა მარხვა, კითხვა, მეტი ლოცვა, ცოდვების გახსენება და ჩაწერა. ჩვეულებრივ, სულიერ ცხოვრებაში გამოუცდელი ადამიანები ვერც თავიანთ ცოდვათა სიმრავლეს ხედავენ და ვერც მათ სიმძიმეს განიცდიან. "ისეთი არაფერი ჩამიდენია", "მხოლოდ წვრილ-წვრილი ცოდვები მაქვს, ისევე, როგორც ყველას", "არ მომიპარავს", "არავინ მომიკლავს" - უბრალოდ ხშირად ასე იწყებენ ხოლმე აღსარებას.

   ჩვენი ცოდვების დასანახად საჭიროა აღსარების წინ გავიხსენოთ, რა ბრალდებებს გვიყენებენ ირგვლივ მყოფნი, ახლობლები: მათი შენიშვნები და საყვედურები ხშირად სამართლიანია. აღსარების წინ შენდობა სთხოვე ყველას, ვის წინაშეც თავს დამნაშავედ თვლი, რათა შემსუბუქებული სინდისით წარსდგე საიდუმლოზე.

   აღმსარებელმა მღვდელს ცოდვების ნუსხა კი არა, სინანული უნდა უჩვენოს, შემუსვრილი გული და არა ცხოვრების აღწერილობა.

   საკუთარ ცოდვათა ცნობა ჯერ კიდევ არ ნიშნავს მათ მონანიებას. თუმცაღა, უფალი შეიწყნარებს აღსარებას, გულწრფელსა და კეთილსინდისიერს, თუნდაც მას სინანულის ძლიერი გრძნობა არ ახლდეს, თუ კაცი დაუფარავად, გულახდილად აღიარებს, რომ უგრძნობელობას ჰყავს შეპყრობილი. და მაინც, შემუსვრილი გული, საკუთარ ცოდვათა გლოვა ყველაზე მნიშვნელოვანია აღსარებისას.

   აღსარებისას გულის უგრძნობელობა ძირითადად იმის ბრალია, რომ ღმერთის შიში არა გვაქვს. სწორედ მისი მოპოვებისაკენ უნდა წარვმართოთ მთელი ჩვენი მცდელობა.

   წმ. იოანე კიბისაღმწერელი ამბობს: "ნუ შეურვებულ იქნები უსასოებითა, დაღაცათუ დაეცემოდე ყოველთა დღეთა, არამედ დეგ სიმხნით და გონივრად სინანულსავე შინა და სთნდეს მოთმინებაი შენი ანგელოსსა მას, რომელი დადგინებულ არს მცველად შენდა, და უეჭველად შეგეწიოს შენ" (კიბე, 5, 24).

   აღსარებაზე მღვდლის შეკითხვებს ნუ დაველოდებით, თვითონ ვეცადოთ ცოდვების გახსენებას - აღსარება ხომ მოღვაწეობა და თავის იძულებაა. ცოდვები ზუსტად უნდა გადმოვცეთ, ზოგადი ფრაზებით მათი შენიღბვა და მოფუჩეჩება არ არის სწორი საქციელი. ძნელი კია, მაგრამ მაინც უნდა გავექცეთ თავის მართლების ცდუნებას, მოძღვრისათვის "შემამსუბუქებელი გარემოებების" წარმოდგენას ანდა ყველაფრის სხვებზე გადაბრალებას.

   იმის ფიქრსაც კი ნუ გაბედავ, ჩემი ცოდვები იმდენად დიდია, სინანულს აზრი არა აქვსო. ვინ ღებულობს ჩვენს სინანულს? ვინ კურნავს ჩვენს წყლულებს? ყოვლად ძლიერი ღმერთი. გესმის? ყოვლად ძლიერი! და რაკი იგი ყოვლად ძლიერია, ხელეწიფება ყოველი, თვით უმძიმესი ცოდვის მიტევება.

   არსებობს ეგრეთ წოდებული აუღიარებელი ცოდვები, რომლებსაც მრავალი ადამიანი მთელი ცხოვრება ატარებს. ძალიან კი უნდა კაცს მათი მოძღვრისათვის გამხელა, მაგრამ მეტისმეტად ერცხვინება. გვეშინოდეს აუღიარებელი ცოდვებისა! ჩვენი ცხოვრება, მოციქული თქმით, "ვითარცა კუამლი არს" (იაკ. 4, 14) - დღეს ვცოცხლობთ, ხვალ კი სამარის კარიც გაიღება. მაშინ სადღა დავმალავთ ჩვენს ცოდვებს? მაშ, მოდი, ცოდვებისა გვრცხვენოდეს და არა მათი აღიარებისა!

   ძალა უნდა მოვიკრიბოთ და ერთხელ კიდევ ვთქვათ აღსარება, ბოლომდე გავითავისუფლოთ სული უწმინდურობისგან, გაბედულად ამოვანთხიოთ მთელი სიბილწე და სიმახინჯე, რაიმეს დაფარვისა და შელამაზების გარეშე, ერთადერთი სურვილი უნდა გვამოძრავებდეს - სულის განწმენდა. ამის მისაღწევად ტკივილს ნუ შევუშინდებით. ჩვენი სულის წყლული მოწყალე მკურნალს, ღმერთს ვაჩვენოთ. ხოლო მსახური უფლისა, მღვდელი, რაც არ უნდა საზიზღარი იყოს შენი ცოდვების ნუსხა, მხოლოდ სიხარულს გრძნობს, სიხარულს იმის გამო, რომ მტკიცედ ემიჯნები ამ ცოდვებს. ნუ მისცემ თავს უფლებას იფიქრო, რომ მოძღვარი ცუდად განეწყობა შენს მიმართ, ანდა შეგიძულებს - არა! ნებისმიერი მღვდელი აღსარების მიღების შემდეგ უფრო მეტ ახლობლობას გრძნობს და მეტ მზრუნველობას იჩენს აღმსარებლის მიმართ. ეს იცოდე!

წიგნიდან "აღსარების საიდუმლოსა და ცოდვებისათვის" 

არქიმანდრიტი ლაზარე 

Xareba.net - ის რედაქცია