როგორ წერდა წმიდა ანდრეი ყოვლადწმიდა სამების ხატს
9-03-2016, 00:01
... ანდრეი (რუბლიოვი) კელიაში მარტო იყო.
მხატვარი ფიქრობდა როგორ დაეწერა სამების ხატი.
კელიაში სანთელი ენთო. სანთლის ალი არ ინძრეოდა, თითქოს ვიღ-აც დარაჯობდა ალს...
ანდრეიმ გაიხსენა, თუ როგორ სცემდა თაყვანს წმიდა სამებას ნეტ-არი სერგი...
უეცრად სანთლის ალი შეირხა, კელიას ღვთაებრივი ნათელი მოე-ფინა და ანდრეიმ ყოვლადწმიდა სამების გამოსახულება დაინახა; მაგიდასთან, რომელზეც ბარძიმი ესვენა, სამი ანგელოზი იჯდა. სერგიმ ანგელოზებისაკენ მიუთითა და წარმოთქვა: „თუ ადამიანი სიყვარულით შეუერთდება ღმერთსა და მოყვასს, ის წმიდა სამებას მიემსგავსება"...
ალი კვლავ შეირხა და ხილვა გაქრა...
ანდრეის მიერ დაწერილი სამების ხატი პირველად დანიელმა იხი-ლა. დიდხანს არ იღებდა ხმას დანიელი, შემდეგ ანდრეის ეამბორა და ატირდა.
...ხატიდან მზის თბილი სხივები იღვრება. მაგიდასთან მჯდომმა სამმა ანგელოზმა თითქოს ეს-ესაა დაასრულა საუბარი... სამივეს გრძელი კვერთხი უჭირავს ხელში. ესენი მგზავრები არიან, - შუ-ამავლები ღმერთსა და ადამიანებს შორის. სამივე თითქოს უხილავ წრეში იმყოფება. უცქერი შუაში მჯდომ ანგელოზს და მზერა მარცხნივ მჯდომი ანგელოზისაკენ გაგირბის, - იქიდან მარჯვნივ მჯდომისაკენ, მერე ისევ შუა ანგელოზისაკენ. ამგვარად გამოხატა ანდრეიმ ეს ერთობა, რომელზეც ნეტარი სერგი ოცნებობდა...
იმაზე, რომ ხატზე ნამდვილად წმ. სამებაა გამოსახული, მეტყველებს საიდუმლო ნიშნები, თუ სიმბოლოები. ეს ნიშნები თვითოეული ანგელოზის თავზეა გამოსახული. მარცხენა ანგელოზის თავს ზემოთ ვხედავთ შენობას, ეს მამა ღმერთია, რომლის ნებითაც შეიქმნა ხილული და უხილავი სამყარო, შუაში მყოფი ანგელოზის თავს ზემოთ მარადმწვანე ხეა - ძე ღვთისას სიმბოლო, რადგან ქრისტე მარადიულ ცხოვრებას გვანიჭებს. მესამე ანგელოზის თავს ზემოთ გამოსახულია ალი - ზეციური სასწორი, ეს სული წმიდაა, რომელიც გარდამოდის დედამიწაზე.
ძე ღვთისამ საკუთარ არსებაში გააერთიანა ცა და დედამიწა, სწორედ ამიტომ არის იგი შემოსილი ცისფერი მოსაცმელითა და მეწამული კვართით, რომელიც ცისა და დედამიწის სიმბოლური ფერია, ორი თითი, რომელიც ძე ღვთისა ტრაპეზს აკურთხებს, სიმბოლოა ქრისტეს ღვთაებრივი და კაცობრივი ბუნებისა...
ხატის წინ მდუმარედ იდგა მონასტრის ძმობა. იღუმენი ნიკონი მიუ-ახლოვდა ანდრეის და მის წინ დიდი მეტანია შეასრულა.
Xareba.net - ის რედაქცია
უკან დაბრუნება