თვითნებობა

 

   წმიდა მამები ამბობენ, რომ თვითნებობა ცოდვის დედაა. ღვთისაგან განშორებული ადამიანი ყურადღების ღირსად არავის მიიჩნევს, გარ-და საკუთარი თავისა. თვითნებობის საქმეა: საკუთარი გონებისადმი მინდობა, საკუთარი ნების აღსრულება, საკუთარი გრძნობების ნდობა. ერთი სიტყვით, ეს მორიგი „მე"-ს თაყვანისცემაა.

   წმიდა თეოფანე დაყუდებულის წერილებში ვკითხულობთ: როდეს-აც ადამიანი მიწიერი, მხოლოდ საკუთარ კეთილდღეობაზე ფიქრით ცხოვრობს, შედეგად გარდაუვალია კამათი, გაღიზიანება, ჩხუბი, თუ მისთ. ვნებები. ყოველივე ამის საფუძველი თვითნებობაა, რჩევის უარ-ყოფა და გაუთვალისწინებლობაა.

   მღვდელმთავარი შენიშნავს, რომ ადამიანს ახასიათებს საკუთარ თა-ვზე დიდი წარმოდგენა. აქედან რჩება სურვილი: „ყველაფერი იყოს ჩე-მებურად". თუ მყისიერად არ უსრულდება სურვილი, ღმერთზე და ადამიანებზე გაბრაზებას იწყებს. შემდეგ „რწმუნდება", რომ ყველაფე-რი ჩვენით შეგვიძლია გავაკეთოთ და მოვაწყოთ.

   როდესაც ჩვენი საქმე არ იწყება ლოცვა-კურთხევით, ეკლესიის მცნე-ბებით და ღმერთი განყენებული გვყავს ჩვენი საქმიანობიდან და ცხო-ვრებიდან, ე.ი. თვითნება ხალხი ვართ.

  იბადება კითხვა: რა მოვუხერხოთ საკუთარ „მე"-ს?-ბუნებრივი და ლოგიკური შეკითხვაა მათთვის, ვინც იწყებს საკუთარი თავის შეცნო-ბას. როგორ მოვიქცეთ და გავანადგუროთ ეს ვნება? ადამიანს ცხოვ-რება საიმისოდ მიეცა, განარძობს წმინდანი, რომ არ დაუჯეროს საკ-უთარ „მე"-ს და მისი საპირისპირო, ღვთის ნება შეასრულოს. ყოველ-გვარი „მე"-ს კატეგორიული უარყოფა არის ამის სამკურნალო საშუა-ლება. შეუდექით საკუთარი ცოდვების ხედვას და შეამჩნევთ „მე"-ს გამოვლინებებს, შემდეგ მის საპირისპიროდ იმოქმედეთ.

   თვითნებობის განადგურებისთვის საჭიროა მხოლოდ ერთხელ გაის-არჯო, ხოლო შემდეგ იოლი იქნება მასთან გამკლავება. როდესაც თვი-თნებობა არსებობს, მაშინ არა მარტო ადამიანებთან ურთიერთობა, არ-ამედ ღმერთთან ურთიერთობაც გვაღიზიანებს.

   კარგს აკეთებ, რომ ნანობ ამგვარ განწყობას და მოძღვარს რომ მიმა-რთე. მაგრამ ეს დროულად უნდა გაგეკეთებინათ, ვიდრე გარეგნულ-ად გამჟღავნდებოდა ცოდვა. განეშორე ამ ვნებას, წინააღმდეგ შემთხ-ვევაში თვითნებობა ღუპავს ადამიანს - ამბობს წმ. თეოფანე.

   თუ უჩივით დიდ წარმოდგენასა და თვითგანდიდებას, უწყოდეთ, რომ ეს თვითნებობის პირმშოა.

   საკუთარი სურვილების დაძლევა, როცა იცი, რომ ამით ღვთის ნებას აღასრულებ, ღვთისთვის საამო საქმეა, რისთვისაც ღმერთი მოგაგებს შინაგან სიმშვიდესა და ნიგეშისცემას. ხოლო, როდესაც თვითნებობას ამარჯვებინებ, ე.ი. საკუთარი ახირების შესრულებას უფრო მაღლა აყე-ნებ, ვიდრე ღვთის ნებას.

   ერთმა ადამიანმა მისწერა წმიდა თეოფანეს: ილოცეთ, რომ განმეშ-ოროს თვითნებობა. წმიდა მამამ მიუგო: ღმერთი მხოლოდ მაშინ ის-მენს ლოცვას, როცა თავად ადამიანი ებრძვის მას საკუთარ თავში და ეძლევა ღვთის ნებას. ამ შემთხვევაში მიჰმადლებს ღმერთი ადამიანს მადლსა და წარმატებას.¹

 

 

¹გამოყენრბულია Св. Феофан Затворник. Душевные поучение. М. 1998 г. გვ. 261-263.

 

 

 

მოამზადა დეკანოზმა კონსტანტინე ჯინჭარაძემ